De weckpot met protheses zou in het verleden zomaar echt in bejaardentehuis Beekvliet gebruikt kunnen zijn. Het komt geloofwaardig over omdat het tot voor kort niet ongebruikelijk was dat de oudere mens zijn laatste levensjaren tandeloos doorbracht.
Taboe op gebitsprothese
De weckpot met protheses van opoe Droog en Dhr. Koningsbrood en Neeltje Wegvoer suggereert een praktische en vooral pragmatische zorg, het verbeeldt een cliché, maar niets is wat het lijkt. Het is een parodie op het kunstgebit uit de verzameling van Stichting Openbaar Kunstgebit.
Guus Flögel, Max Reneman en Wim Kaak
Geïnspireerd door zijn werk als hoogleraar prothetiek aan de Universiteit Utrecht richtte Guus Flögel in de jaren zeventig samen met Max Reneman, eveneens tandarts, en tandtechnicus Wim Haak een stichting op om het taboe op de gebitsprothese te doorbreken. Deze stichting toonde met een licht kritische ondertoon de mogelijkheden van de prothetiek, maar bracht tegelijkertijd met een knipoog de beperkingen en de problemen van de prothetiek in beeld.
Kunstgebit voor schaker
Zo bedachten zij voor het retentieprobleem een prothese die met een metalen lus aan de huig vastgemaakt kon worden, of een prothese die voldeed aan de wensen van de potentiële drager, zoals een kunstgebit voor een schaker, een fakir of een balletdanseres. Bij elke prothese verantwoordden de heren de noodzaak van de gekozen vormgeving. De cynische ondertoon en de zelfspot werd niet door alle collega tandartsen erkend en het leverden de leden van de Stichting de nodige kritiek op vanuit de beroepsgroep. Maar het motto van Prof Guus Flögel was: ..als men, ook de prothesedragers, kan lachen om kunstgebitten is er al een hoop gewonnen.
Media-aandacht
Het algemene publiek had minder moeite met deze ironie. De kunstwerken van Stichting Openbaar Kunstgebit kregen veel media-aandacht toen zij ter promotie in het hele land werden tentoongesteld. In 1978 kwam een belangrijk lid van het driemanschap, de tandarts en kunstenaar Max Reneman bij een vliegtuigongeluk om het leven. Gelijk met de daling van het aantal prothese-dragende mensen raakte Openbaar Kunstgebit langzaam in de vergetelheid.
Bekijk hier de collectieglimp ‘Taboe op het kunstgebit’.
Auteur
Reina de Raat
Beeld
Gemaakt in opdracht van het Nederlands Tandartsenblad